Context vormt de basis waarop we content beoordelen. Toch verandert dat drastisch nu de manier waarop we informatie maken en consumeren door AI volledig wordt opgeschud. In zijn lezing liet Roger Verdurmen, Strategy Director en Manager van DPG Brandstudio, zien waarom context meer dan ooit bepaalt wat geloofwaardig en waardevol is.
Waarom context alles kleurt
Context geeft betekenis aan wat we zien. Dat komt omdat we informatie nooit los waarnemen. De omgeving waarin iets verschijnt, kleurt hoe we het begrijpen. Die context vormt de basis voor vijf principes die bepalen hoe content wordt geïnterpreteerd:
Context bepaalt de norm
Wat afwijkt in de ene setting, is volledig logisch in een andere. De omgeving bepaalt wat als normaal wordt gezien.
Context bepaalt gedrag
Mensen reageren anders op dezelfde informatie wanneer de omstandigheden veranderen. Context stuurt hoe we handelen.
Context bepaalt de waarde
De betekenis en impact van content verschuiven afhankelijk van het moment, de actualiteit en het platform waarop het verschijnt.
Context bepaalt geloofwaardigheid
Een boodschap op een journalistiek platform voelt anders dan dezelfde boodschap in een entertainmentblad. Of zoals Verdurmen het zegt: 'Of iets geplaatst wordt op nu.nl of in de Story is een volstrekt ander verhaal qua geloofwaardigheid.'
Context beïnvloedt de beoordeling van content
We beoordelen inhoud op basis van verwachtingen, omgeving en timing. Die externe factoren kaderen hoe we kwaliteit en betrouwbaarheid inschatten.
AI verschuift de grenzen van realiteit en vertrouwen
De komst van AI verandert de regels van het spel. ‘Fake is nu de nieuwe realiteit. Zo worden er fake nieuwsberichten ingezet die leiden naar een pagina vol advertenties, puur om clicks te genereren’, aldus Verdurmen. Hij ziet een zorgelijke ontwikkeling waarin het voor gebruikers steeds lastiger wordt om echt van nep te onderscheiden.
Dat brengt nieuwsorganisaties in een lastig spanningsveld, omdat hun fundament juist op betrouwbaarheid rust. ‘De vraag is hoe je daar als nieuwsbedrijf of journalistiek mee om moet gaan. Onze leidraden bij DPG zijn: ethiek en geloofwaardigheid.’
Het ethische spanningsveld groeit
AI duwt ons steeds verder een gebied in waar de grenzen tussen ethiek en geloofwaardigheid beginnen te verschuiven. Wat ooit helder was, raakt nu vertroebeld doordat we niet altijd kunnen zien wat echt is en wat niet. Dat maakt elke keuze over het gebruik van AI een afweging met gevolgen, zowel voor het vertrouwen van het publiek als voor de integriteit van het merk dat de content publiceert.
In de journalistiek en marketing wordt dat hellende vlak duidelijk zichtbaar. Een duidelijk bewerkt beeld in een item van EenVandaag schaadt de geloofwaardigheid misschien niet direct, omdat het publiek ziet dat het bewerkt is. Toch is het ethisch een twijfelachtige keuze, omdat het gebruik van AI hier niet transparant is. Aan de andere kant kunnen de door AI-gegenereerde personen in een campagne van Stichting Slachtofferhulp juist wél ethisch verantwoord zijn, omdat het de privacy van echte slachtoffers beschermt. Maar ook daar ontstaat spanning, want de geloofwaardigheid krijgt een knauw wanneer mensen ontdekken dat de afgebeelde personen niet bestaan.
Verdurmen benadrukt dat transparantie cruciaal is om dat op het hellende vlak niet verder af te glijden. 'Als er bij de video van Slachtofferhulp bij had gestaan: “Omwille van de privacy van slachtoffers is dit AI-gegenereerd beeld.” Dan was ik wél akkoord geweest. Je bent als merk vrij om te doen wat je wil met AI, maar wees steeds bewust van de gevolgen.'
Key Take-aways
● Plaats content altijd in de juiste context om de inhoud te versterken
● Wees transparant over AI-gebruik zodat ethiek en geloofwaardigheid behouden blijven
● Hanteer duidelijke richtlijnen voor wat je wél en níét accepteert binnen AI-geproduceerde content
